Αφακία και η αντιμετώπισή της

Τοποθέτηση Φακού Μπροστά από την Ίριδα
Αφακία είναι η κατάσταση στην οποία ο φυσιολογικός κρυσταλλοειδής φακός και οι δομές του λείπουν από τον οφθαλμό με αποτέλεσμα να έχει χαθεί η ικανότητα εστίασή του. Ο φυσιολογικός φακός στο ανθρώπινο μάτι συγκρατείται στην θέση του από πολλαπλές λεπτές ίνες (ίνες της Ζηνείου ζώνης) που βρίσκονται στην περιφέρειά του και συνδέονται με την δομή που ονομάζεται ακτινωτό σώμα. Μέσω αυτών έχει την ικανότητα να μεταβάλλει την σφαιρικότητά του δίνοντας την ικανότητα εστίασης από τις μακρινές αποστάσεις σε κοντινές, ως την ηλικία των 40-45 ετών, οπότε και επέρχεται η πρεσβυωπία. Μετά την ηλικία των 60 αρχίζει να δημιουργείται η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού, κατάσταση που μας είναι γνωστή ως καταρράκτης.
Η απώλεια του φακού ή και των δομών στήριξης του μπορεί να οφείλεται σε διάφορα αίτια:
- Εκ-γενετής χαλάρωση και μετατόπιση του φακού στο υαλοειδές (lens dislocation).
- Τραύμα οφθαλμού με αμβλύ ή οξύ τρόπο, και απόσπαση των ινών της Ζηνείου ζώνης.
- Σύνδρομα που συνδέονται με μετατόπιση του φακού (Marfan, ομοκυστινουρία )
- Επιπλοκή επέμβασης καταρράκτη.
- Ύστερα από πολλαπλές επεμβάσεις υαλοειδεκτομής με καταστροφή/χαλάρωση των ινών της Ζηνείου ζώνης.
- Σύνδρομο ψευδοαποφολίδοσης (πολύ συχνό στην Ελλάδα).
Υπό αυτές τις συνθήκες η αποκατάσταση της όρασης καθίσταται δύσκολη και νέα μέτρα απαιτούνται για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Οι πιθανές λύσεις που μπορούν να δοθούν είναι:
ΕΙΔΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ | ΥΠΕΡ | ΚΑΤΑ |
Διορθωτικά γυαλιά οράσεως |
|
|
Διορθωτικοί φακοί επαφής |
|
|
Ένθεση ενδοφακού προσθίου θαλάμου |
|
|
Ένθεση ενδοφακού σκληρικής στήριξης |
|
(1-5%) |
Ένθεση ενδοφακού ιριδικής στήριξης |
|
|
Από τα παραπάνω και δεδομένου των αναλογιών η χρήση φακών ιριδικής στήριξης φαίνεται να υπερτερεί στις χειρουργικές – μόνιμες λύσεις του προβλήματος της αφακίας (δεδομένα 5ετιας σε δημοσιευμένες μελέτες) και αποτελεί για εμάς την μέθοδο εκλογής σε ασθενείς που οι συνθήκες επιβάλλουν μια μόνιμη λύση.
Σε κάθε περίπτωση οι παραπάνω μέθοδοι παρόλο που πλέον μας επιτρέπουν ένα σημαντικό ποσοστό αποκατάστασης της όρασης, δεν παύουν να αποτελούν μεθόδους σε ήδη προ υπάρχουσες επιπληγμένες περιπτώσεις και συνεπώς οι προσδοκίες των ασθενών δεν πρέπει να είναι ίδιες με ένα ανεπίπλεκτο χειρουργείο.
Μάθετε περισσότερα για τον καταρράκτη και την επέμβαση καταρράκτη.
Βασίλειος Παπασταύρου
Χειρουργός Οφθαλμίατρος