Τοξικότητα από Υδροξυχλωροκίνη (Plaquenil) και Μέθοδοι Έγκαιρης Διάγνωσης

Η Υδροξυχλωροκίνη (Plaquenil) είναι ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται στη θεραπεία του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλων φλεγμονωδών και δερματολογικών παθήσεων. Είναι γνωστό ότι η Υδροξυχλωροκίνη ενοχοποιείται για πρόκληση τοξικότητας στον αμφιβληστροειδή και ιδιαιτέρως στην ωχρά κηλίδα. Ο κίνδυνος είναι συνάρτηση της ημερήσιας δόσης ανά βάρος ασθενούς και της διάρκειας θεραπείας. Είναι μικρότερος σε ημερήσια δόση 0.5mg/kg βάρους ασθενούς.

Η Αμερικάνικη Εταιρεία Οφθαλμολογίας εξέδωσε κατευθυντήριες οδηγίες για την αναγνώριση τοξικότητας στον αμφιβληστροειδή. Η τοξικότητα είναι μη αναστρέψιμη για το λόγο αυτό είναι σημαντική η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου και η έγκαιρη αναγνώριση σημείων τοξικότητας με τις κατάλληλες εξετάσεις..

Πριν την έναρξη θεραπείας είναι απαραίτητη η βυθοσκόπηση για τον αποκλεισμό προϋπάρχουσας ωχροπάθειας. Ετήσια παρακολούθηση είναι απαραίτητη μετά από 5 έτη θεραπείας σε ασθενείς με χαμηλές δόσεις και χωρίς σημαντικούς παράγοντες κινδύνου. Παράγοντες κινδύνου εκτός από τη δόση και τη διάρκεια θεραπείας αποτελούν η νεφρική νόσος ή η χρήση ταμοξιφαίνης. Η παρακολούθηση πρέπει να γίνεται νωρίτερα σε περιπτώσεις συνύπαρξης παραγόντων κινδύνου.

Σε περίπτωση που προϋπάρχει ωχροπάθεια εκτός από τη βυθοσκόπηση είναι απαραίτητη η διενέργεια Οπτικών Πεδίων (10-2) και Spectral Domain- Οπτικής Τομογραφίας Συνοχής (SD-OCT) ανά έτος. Ο ετήσιος έλεγχος κρίνεται ικανοποιητικός επειδή η τοξικότητα αναπτύσσεται αργά.

Συμπληρωματικές εξετάσεις είναι το mf-Ηλεκτροαμφιβληστροειδογράφημα (multifocal ERG) και ο Αυτοφθορισμός βυθού. Στο μέλλον πιθανόν να μας βοηθήσουν και εξετάσεις όπως η μικροπεριμετρία και τα Adaptive Optics.

Εξετάσεις που από μόνες τους δεν αποτελούν εργαλεία για τη διάγνωση και την παρακολούθηση τοξικότητας είναι : η έγχρωμη φωτογραφία βυθού, το TD-OCT (Time Domain-OCT), η Φλουοραγγειογραφία , το ff-Ηλεκτροαμφιβληστροειδογράφημα (full-field ERG), η χρήση Amsler grid και η αντίληψη χρωμάτων (Ishihara plates).

Η τοξικότητα αμφιβληστροειδούς από την Υδροξυχλωροκίνη είναι μη αναστρέψιμη και μη θεραπεύσιμη. Για το λόγο αυτό η έγκαιρη διάγνωση είναι απαραίτητη προκειμένου να αποφευχθεί η μείωση της κεντρικής όρασης.

Χριστίν Τάντρος

Χειρουργός Οφθαλμίατρος

Laser  Μυωπίας – Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας EYE DAY CLINIC